Lotnisko

12 czerwca nastąpiło uroczyste przecięcie wstęgi i oficjalne otwarcie Waimea Cargo Terminal Rzeszów-Jasionka. Multimodalny obiekt powstał na 2 hektarowej działce, na terenie przylegającym do Międzynarodowego Portu Lotniczego Rzeszów-Jasionka. Terminal cargo będzie funkcjonował w strukturze Portu Lotniczego Rzeszów-Jasionka i zapewni bezpośredni dostęp do płyty lotniskowej. Waimea Cargo Terminal Rzeszów-Jasionka będąc najnowocześniejszą jednostką operacyjną na Podkarpaciu umożliwi szybki wzrost przeładunków towarów w regionie Podkarpacia. Najemcami powierzchni logistycznej są Port Lotniczy Rzeszów-Jasionka oraz firma TS Logistics z Rzeszowa. Jest to bardzo ważna inwestycja z punktu widzenia rozwoju logistyki w Rzeszowie i całym regionie, także ze względu na krzyżujące się tu szlaki komunikacyjne na wschód i na zachód Europy. Waimea Cargo Terminal Rzeszów-Jasionka jako węzłowy punkt przeładunku towarów i zmiany środków transportu, a także jako miejsce koncentracji działalności usługowej, ma szansę stać się w ramach międzynarodowych łańcuchów transportowych najkorzystniejszym miejscem lokalizacji funkcji dystrybucyjno-logistycznych na Podkarpaciu tworząc jednocześnie element Podkarpackiego hub-u logistycznego. Wartość inwestycji wyniosła ponad 30 milionów złotych. Finansowanie inwestycji zapewniła Grupa Kapitałowa Waimea Holding S.A. oraz BOŚ Bank Centrum Korporacyjne w Szczecinie.

Waimea Cargo Terminal Rzeszów-Jasionka cargo będzie spełniał wszystkie wymagania niezbędne do organizacji transportu lotniczego i kołowego, stworzy doskonałe warunki do obsługi każdego typu operacji logistycznych w oparciu o najwyższe standardy. Port Lotniczy Rzeszów-Jasionka, realizując długoterminową strategię rozwoju usług w zakresie frachtu lotniczego, na powierzchni ponad 1 700 mkw., będzie świadczyć kompleksową obsługę handlingową przesyłek towarowych w nowopowstałym obiekcie. Firma TS Logistics, specjalizująca się w logistyce magazynowej i transporcie towarów dla przedsiębiorców na terenie kraju i zagranicą, swoje usługi będzie realizować na powierzchni ok. 3 000 mkw.

– Inwestycja Waimea Cargo Terminal Rzeszów-Jasionka zlokalizowana przy autostradzie A4, na trasie głównego europejskiego korytarza tranzytowego relacji wschód-zachód będzie doskonałym miejscem przeładunku i dystrybucji towarów na Podkarpaciu.obiekt stanowić będzie element Podkarpackiego hub-u logistycznego. Budowanie inwestycji magazynowych wokół lotnisk to światowy i europejski trend. W Polsce nałożył się on na czas szybkiego wzrostu mobilności i dynamicznego rozwoju największych portów regionalnych. Obecnie polskie porty lotnicze wzbogacają się o infrastrukturę logistyczną w tym o nowoczesne magazyny. Lotniska są atrakcyjne dla inwestycji, które w swoje funkcjonowanie mają wpisany szybki transport nie tylko osób, a także przetworzonych towarów o dużej wartości. Waimea Cargo Terminal Rzeszów-Jasionka cargo będzie spełniał wszystkie wymagania niezbędne do organizacji transportu lotniczego i kołowego, stworzy doskonałe warunki do obsługi każdego typu operacji logistycznych w oparciu o najwyższe standardy – podkreślał na uroczystości otwarcia Andrzej Rosiński, Prezes Zarządu Waimea Holding S.A.

Port Lotniczy Rzeszów-Jasionka posiada doskonałe warunki do rozwoju transportu towarowego. Nowoczesny Port Lotniczy w Jasionce może przyjąć wszystkie typy samolotów, nawet w bardzo trudnych warunkach atmosferycznych. Lotnisko w Jasionce posiada nowoczesny terminal i drugi w kraju co do długości, pas startowy. Nowoczesny obiekt Waimea Cargo Terminal Rzeszów-Jasionka przyciągnie nowych kontrahentów i umożliwi szybki wzrost wolumenu cargo w całym regionie. Już dziś lotnisko w Rzeszowie posiada pełną zdolność do obsługi wszelkich typów lotniczych transportów towarowych, zarówno samolotów cargo w technologii jednostek ładunkowych ULD jak i tradycyjnych. – Jako operator handlingowy lotniczej części nowego terminala cargo zaoferujemy klientom najwyższy standard usług w zakresie tego rodzaju frachtu – podkreślał na uroczystości otwarcia mówił Michał Tabisz, prezes zarządu Portu Lotniczego Rzeszów-Jasionka. – Naszym atutem jest nie tylko lokalizacja i nowoczesna infrastruktura lotniskowa, ale także doświadczenie w obsłudze największych samolotów transportowych. Jesteśmy otwarci na współpracę z wszystkimi przewoźnikami i spedytorami, którzy szukają elastycznych i efektywnych kosztowo rozwiązań – dodał Michał Tabisz. Zakres usług handlingowych realizowanych przez Port Lotniczy Rzeszów-Jasionka będzie obejmował pełną obsługę wszystkich rodzajów towarów, w tym przesyłek niebezpiecznych, przesyłek wartościowych, przesyłek łatwopsujących się oraz przesyłek o nietypowych gabarytach. Waimea Cargo Terminal Rzeszów-Jasionka wyposażony zostanie w najnowocześniejsze urządzenia do kontroli bezpieczeństwa towarów o pojemności lotniczych kontenerów transportowych, zestaw wag do ważenia towarów w różnych jednostkach ładunkowych, systemy bezpieczeństwa w tym monitoringu i dostępu, magazynowe urządzenia transportowe i załadunkowe, urządzenia do obsługi i formowania lotniczych jednostek towarowych, ciągnik lotniskowy do transportu zestawów towarowych z funkcją holowania samolotów, specjalistyczne zestawy regałów i stelaży magazynowych. Obiekt będzie posiadał także  chłodnie i mroźnie, oraz specjalne wyposażone magazyny przeznaczone do przechowywania produktów spożywczych. W budynku funkcjonują wysokiej klasy klimatyzowane pomieszczenia biurowe dla potrzeb spedytorów i  agencji celnych. W biurowcu swoją siedzibę będzie miał Oddział Straży Granicznej oraz Oddział Urzędu  Celnego.

W Waimea Cargo Terminal Rzeszów-Jasionka na powierzchni 4 600 mkw. magazynu wysokiego składowania Port Lotniczy Rzeszów-Jasionka oraz firma TSL będą realizować szereg usług związanych ze składowaniem towarów oraz usługami powiązanymi z terminalem lotniczego cargo. Nowoczesny magazyn pozwoli firmie TSL na udostępnienie większej niż dotychczas powierzchni na potrzeby magazynowania towarów dla firm z całego regionu Podkarpacia, a także firm zza wschodniej granicy z Ukrainy czy Słowacji a także dla firm z za oceanu – USA, czy Wielkiej Brytanii. – Trzeba podążać za bardzo dynamicznie rozwijającym się rynkiem. Usługi frachtu lotniczego wymagają do właściwego funkcjonowania całej palety dodatkowych usług. Musimy wyprzedzać zmieniające się wymagania tak, by w pełni dopasować się do aktualnych potrzeb klientów. Rzeszowskie lotnisko łączy cały region Podkarpacia z największymi portami lotniczymi Europy. Chcemy w pełni wykorzystać lokalizację magazynu w Jasionce, jej atutem jest bliskość węzłów komunikacyjnych oraz umiejscowienie w niedużej odległości od granic z Ukrainą i Słowacją. Oferujemy proste,  ale równocześnie zindywidualizowane, atrakcyjne cenowo rozwiązania logistyki magazynowej dla małych i  średnich firm. Zapewniamy naszym klientom bardzo szeroki wachlarz usług. Chcemy maksymalnie wykorzystać potencjał tego miejsca, wiążemy duże nadzieje z rozwojem cargo lotniczego w regionie Podkarpacia. Jestem przekonany, że będzie to jedno z najważniejszych miejsc przeładunku towarów w naszym regionie – podkreślał na uroczystości otwarcia Krzysztof Trzciński, Członek Zarządu TS Logistics.

TSL wspólnie z Zarządem Portu Lotniczego planuje uruchomienie usług dedykowanych dla klientów terminala. W szczególności dotyczy to składu celnego oraz usług konsolidacji towaru w magazynie. Przygotowywane są również rozwiązania dedykowane dla firm spedycyjnych oraz agencji celnych obsługujących swoich klientów za pośrednictwem terminala. Magazyn spełnia wysokie wymogi bezpieczeństwa oraz jakościowe. Niewątpliwie wpłynie to na jakość oferowanych przez terminal usług i pozwoli na obsługę szerszego spektrum towarów szybko rozwijającego się rynku Podkarpackiego.

Rzeszowskie lotnisko posiada duży potencjał do rozwoju rynku lotniczego cargo. O szansach jego wzrostu stanowią potrzeby przewożenia wysokowartościowych towarów w stosunkowo krótkim czasie. Polski rynek przewozów lotniczych  w ostatnich kilkunastu latach wszedł w nowy okres dynamicznego rozwoju. Dzieje się tak przede wszystkim ze względu na zaistnienie nowej rynkowej oferty ze strony  tzw. przewoźników niskokosztowych a w konsekwencji intensywnej rozbudowy lotnisk regionalnych. O ile dziś ilość i jakość krajowej infrastruktury lotniskowej dla realizacji przewozów pasażerskich osiągnęła stan nasycenia to w dziedzinie przewozów towarowych sytuacja taka jeszcze nie ma miejsca. Położenie Polski w sercu Europy, dostępność transportowa, budowane inwestycje magazynowe, gęstości i długości linii kolejowych to atrybuty, które powinny umożliwić Polsce aspirowanie do bycia kluczowym graczem na rynku transportu intermodalnego. Dynamiczny wzrost ładunków w Polsce skutkuje wzrostem zapotrzebowania na usługi terminali przeładunkowych. Infrastruktura komunikacyjna ma służyć realizacji strategicznych celów gospodarki i rozwoju regionów, stwarzać możliwości do przepływów towarów w granicach regionów, całej Polski czy wręcz z całym światem.

Informacje dodatkowe

Generalny wykonawcą Waimea Cargo Terminal Rzeszów-Jasionka jest firma Trasko–Inwest.

Waimea Cargo Terminal Rzeszów-Jasionka w liczbach:

• całkowita powierzchnia: 6 702 mkw.
• powierzchnia magazynowa: 4 607 mkw.
• powierzchnia biurowo-socjalna: 1 751 mkw.
• powierzchnia zabudowy - budynek cargo: 4 941 mkw.
• powierzchnia użytkowa: 6 107 mkw. (w tym pow. użytkowa parter – 4 764 mkw. , pierwsze piętro - 661 mkw. , drugie piętro – 682 mkw.)
• kubatura budynku:  52 954,42 m3
• długość budynku: 87,76 m oś wschód-zachód (elewacja północna)
• szerokość budynku: 59,90 m – oś północ-południe
• liczba kondygnacji nadziemnych: część biurowa – 3 kondygnacje, część magazynowa – 1 kondygnacja
• liczba miejsc parkingowych dla samochodów osobowych: 73

Lokalizacja inwestycji

Ważnym atutem inwestycji Waimea Cargo Terminal Rzeszów-Jasionka jest położenie. Obiekt znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie Portu Lotniczego Rzeszów-Jasionka, przy drodze wojewódzkiej nr 869, która po przebudowie umożliwi łatwą komunikację z autostradą A4 i drogą ekspresową S19. Dogodne położenie Rzeszowa na skrzyżowaniu ważnych szlaków komunikacyjnych oraz bliskość południowej i wschodniej granicy (ok. 90 km od granic z Ukrainą i Słowacją) stanowią o jego znaczeniu jako ważnego węzła komunikacyjnego, sprzyjają rozwojowi gospodarki regionu. W Rzeszowie krzyżują się międzynarodowe trasy: E-40 – z Drezna do Lwowa i Kijowa, E-371 – z Gdańska przez Warszawę, na Słowację i południe Europy. Istotne znaczenie ma sąsiedztwo autostrady A4 (E40), pierwsza w Polsce autostrada umożliwiająca przejazd od granicy z Niemcami do granicy z Ukrainą. Autostrada A4 jest częścią trasy biegnącej z Europy Zachodniej na Ukrainę, leżącej w III Transeuropejskim Korytarzu Transportowym. Istotne znaczenie dla regionu Podkarpacia ma szlak „Via Carpatia”. Z uwagi na swój przebieg ma szczególne znaczenie dla wszystkich województw Polski Wschodniej i stanowi szansę na przyspieszenie rozwoju tej części kraju. Drogi S-8 i S-19, których przebieg pokrywa się z przebiegiem szlaku „Via Carpatia”, stanowią kluczowy element sprzyjający zwiększeniu dostępności transportowej wschodniej części Polski, zarówno w skali kraju jak i Unii Europejskiej. Biegnąc wzdłuż wschodniej granicy Polski szlak przecina obszary województw podlaskiego, mazowieckiego, lubelskiego i podkarpackiego, stanowiąc jednocześnie podstawowe połączenie ważnych ośrodków regionalnych położonych przy wschodniej granicy kraju tj. miast: Białystok, Lublin i Rzeszów. 

TS Logistics (TSL)

TS Logistics (TSL) z siedzibą w Rzeszowie od 11 lat dostarcza małym i średnim przedsiębiorstwom najbardziej nowoczesne i efektywne kosztowo rozwiązania w zakresie logistyki specjalizując się w transporcie przesyłek spaletyzowanych. W Waimea Cargo Terminal Rzeszów-Jasionka, na powierzchni ok. 3 000 mkw. magazynu wysokiego składowania, będzie realizować kolejny etap przyjętej strategii rozwoju. Przewiduje ona dynamiczny rozwój usług związanych ze składowaniem towarów oraz usługami powiązanymi z terminalem lotniczego cargo. Nowoczesny magazyn wysokiego składowania pozwoli firmie TSL na udostępnienie większej niż dotychczas powierzchni na potrzeby magazynowania towarów dla firm z regionu. Firma dysponuje doświadczonym i kompetentnym personelem, zapleczem i zasobami, które pozwalają jej świadczyć kompleksowe usługi w zakresie rozwijającego się rynku e-commerce. TSL zapewnia pełną obsługę  logistyczną sklepu internetowego: obsługę magazynowania, dostarczania przesyłek czy zwrotów produktów. TSL proponuje swoim klientom wysokiej jakości usługi w zakresie logistyki w pełnym wymiarze, zapewniając optymalizację kosztów i terminowe dostawy. Magazyn TSL spełnia wysokie wymogi bezpieczeństwa oraz jakościowe w zakresie obsługi towarów spożywczych i nie tylko. Będzie posiadał certyfikację HACCP, BRC i BIO-EKO oraz pozwolenia Głównego Inspektora Weterynarii. Wpłynie to na jakość oferowanych przez terminal usług i pozwoli na obsługę szerszego spektrum towarów szybko rozwijającego się rynku Podkarpackiego.

Port Lotniczy Rzeszów-Jasionka

Sieć drogową i kolejową w Rzeszowie uzupełnia położony niespełna 3 km od granic miasta nowoczesny Port Lotniczy Rzeszów-Jasionka, który może przyjąć wszystkie typy samolotów, nawet w bardzo trudnych warunkach atmosferycznych. Lotnisko w Jasionce posiada nowoczesny terminal i drugi w kraju co do długości, pas startowy. Z lotniska w Jasionce w ramach regularnych połączeń pasażerskich można dotrzeć do Warszawy (30 rejsów tygodniowo), Londynu i Monachium (codziennie) oraz Berlina, Dublina, Manchesteru, Bristolu, East Midlands i Korfu,  od września również do Glasgow. Połączenia obsługują:  PLL LOT, Lufthansa i Ryanair.

W 2016 roku podrzeszowskie lotnisko obsłużyło ponad 1817 ton ładunków cargo. Port lotniczy dysponuje pasem startowym o długości 3 200 metrów, co pozwala na bezpieczne lądowanie dużych i bardzo ciężkich maszyn typu Boeing 747-400 czy An-124 Rusłan. W 2015 roku na lotnisku w Jasionce uruchomiono drugi w Polsce (po Okęciu) punkt odpraw fitosanitarnych. Jest to najdalej wysunięty na wschód punkt na terytorium Unii Europejskiej umożliwiający wwóz roślin i produktów oraz przedmiotów pochodzenia roślinnego. Aktualnie jedną z najważniejszych inwestycji operacyjnych jest realizowane wspólnie z Polską Agencją Żeglugi Powietrznej podniesienie kategorii systemu nawigacyjnego ILS z I do II.

Podkarpacki hub logistyczny

Polska branża logistyczna rozwija się bardzo dynamicznie i ma przed sobą wyjątkowo dobre perspektywy. Lokalizacja inwestycji Waimea Cargo Terminal Rzeszów-Jasionka przy autostradzie A4, na trasie głównego europejskiego korytarza tranzytowego relacji wschód-zachód wykreuje zwiększone zapotrzebowanie na powierzchnie magazynowe w tym regionie, będzie doskonałym miejscem przeładunku i dystrybucji towarów na Podkarpaciu. Nowoczesny obiekt będzie stanowić element Podkarpackiego hub-u logistycznego. Budowanie inwestycji magazynowych wokół lotnisk to światowy i europejski trend. W Polsce nałożył się on na czas szybkiego wzrostu mobilności i dynamicznego rozwoju największych portów regionalnych. Obecnie polskie porty lotnicze wzbogacają się o infrastrukturę logistyczną w tym nowoczesne magazyny. Lotniska są atrakcyjne dla inwestycji, które w swoje funkcjonowanie mają wpisany szybki transport nie tylko osób, a także przetworzonych towarów o dużej wartości. Waimea Cargo Terminal Rzeszów-Jasionka to główny i jedyny terminal cargo w regionie zintegrowany z płytą lotniska. Rzeszowskie lotnisko posiada duży potencjał do rozwoju rynku lotniczego cargo. O szansach jego wzrostu stanowią potrzeby przewożenia wysokowartościowych towarów w stosunkowo krótkim czasie. Nie bez znaczenia jest tu fakt, że województwo podkarpackie skupia najwięcej w kraju firm z sektora lotniczego. Na terenie Podkarpacia prężnie działa Dolina Lotnicza, w której obrębie funkcjonuje ponad 90 procent przemysłu lotniczego. Nasze inwestycje lokowaliśmy na Podkarpaciu biorąc pod uwagę nie tylko doskonałą lokalizację, ale także dostępność wykwalifikowanych pracowników oraz liczne ośrodki akademickie w regionie. Atutem podkarpackiego rynku jest duża, sięgająca nawet 200 tysięcy, liczba ludności w wieku produkcyjnym, która daje bazę potencjalnych kandydatów do pracy. Rzeszów to także lider w Europie pod względem liczby studentów. Tutejsza Politechnika Rzeszowska oraz Uniwersytet Rzeszowski przygotowują kadrę dla przyszłych firm na kierunkach dostosowanych do potrzeb rozwijającego się biznesu. Rzeszów wraz z otaczającą go strefą ekonomiczną obfituje w wysokiej klasy specjalistów z branży lotniczej i IT, branż szczególnie ważnych z punktu rozwoju logistyki i cargo lotniczego w regionie. Duże znaczenie dla regionu Podkarpacia ma szlak „Via Carpatia”. Inwestycje zwiększające dostępność terytorialną tego obszaru mogą zdecydowanie przyczynić się do wzmocnienia konkurencyjności całego makroregionu Polski Wschodniej. Poprawa dostępności transportowej znacząco wpływa na zwiększenie inwestycji gospodarczych przez co przyczynia się do intensyfikacji rozwoju ekonomicznego tego obszaru. Już dzisiaj Polska może konkurować kosztowo z zachodnimi centrami przeładunkowymi. Aby Polska mogła przejmować europejski ruch towarowy konieczne jest zapewnienie dobrego stanu infrastruktury drogowej i magazynowej. Województwo podkarpackie położone na ciągu istniejących korytarzy transportowych o zasięgu transeuropejskim posiada doskonałe warunki aby stworzyć podkarpacki hub logistyczny. Dogodne położenie miasta Rzeszowa na skrzyżowaniu ważnych szlaków komunikacyjnych oraz bliskość południowej i wschodniej granicy z Ukrainą i Słowacją oraz innymi krajami Europy Wschodniej i Południowej stanowią o jego znaczeniu jako ważnego węzła komunikacyjnego w regionie, sprzyjają rozwojowi całej gospodarki regionu w tym branży logistycznej. Waimea Cargo Terminal Rzeszów-Jasionka to kolejna inwestycja Grupy Kapitałowej Waimea Holding S.A. na terenie województwa podkarpackiego. Dokładnie rok temu miało miejsce otwarcie pierwszego obiektu logistycznego na Podkarpaciu Waimea Logistic Park Korczowa. Obiekt powstał w miejscowości Młyny, 3 km od największego przejścia granicznego między Polską a Ukrainą – Korczowa, w strefie ruchu bezwizowego. To ostatni na terenie Polski węzeł komunikacyjny, umożliwiający zjazd z autostrady A4 przed przekroczeniem polsko-ukraińskiej granicy. Pierwsza hala w ramach kompleksu Waimea Logistic Park Korczowa wyposażona w nowoczesne technologie zapewnia możliwość prowadzenia szeroko rozumianych usług logistycznych. W ramach projektu powstała rozbudowana infrastruktura – monitorowany parking dla samochodów ciężarowych, przestronny plac manewrowy dla samochodów ciężarowych i osobowych, oraz zaplecze socjalne dla kierowców. Docelowo, w ramach kompleksu Waimea Logistic Park Korczowa o łącznej powierzchni 50 000 mkw., powstaną trzy hale z możliwością produkcji i wykorzystania szeroko rozumianych usług logistycznych, z powierzchnią biurową i socjalną. Waimea Logistic Park Korczowa skierowany jest do firm z całej Europy, a zwłaszcza do tych, które chciałyby przechowywać, pakować lub korzystać z dostępnych usług logistycznych przed dostawą towarów na Ukrainę lub na inne rynki wschodnie.

Inwestor

Inwestorem Waimea Cargo Terminal Rzeszów-Jasionka jest spółka celowa należąca do Grupy Kapitałowej Waimea Holding S.A.

Spółka Waimea Holding S.A. od 2010 roku z powodzeniem realizuje projekty deweloperskie na terenie całej Polski. Specjalizuje się w budowie nowoczesnych parków magazynowo-przemysłowych oraz terminali cargo, powierzchni spełniających najwyższe światowe standardy. W strategii rozwoju Spółki Waimea Holding S.A. jest dostarczanie dopasowanych do zróżnicowanych potrzeb kontrahentów wielofunkcyjnych obiektów, w tym inwestycji build-to-suit (BTS) budowanych na zamówienie indywidualnych klientów. Wieloletnie doświadczenie Grupy Kapitałowej Waimea Holding S.A. na rynku nieruchomości komercyjnych, profesjonalny zespół, stabilna pozycja oraz obecność w całej Polsce pozwalają na tworzenie optymalnych projektów logistycznych dla klientów zarówno w Polsce, jak i poza jej granicami. Inwestycje realizowane są we współpracy z uznawanymi na rynku Partnerami zgodnie z najnowocześniejszymi rozwiązaniami.

Celem Grupy Kapitałowej Waimea Holding S.A. jest budowa na wynajem profesjonalnych obiektów zgodnie z innowacyjnymi rozwiązaniami. Inwestycje lokowane są w obszarach o największym potencjale rozwoju, a także w mniejszych miastach zyskujących na coraz większym znaczeniu. Dynamiczna i konsekwentna realizacja projektów takich jak North-West Logistic Park oraz North-West Logistic Park 1 i 2 w Szczecinie, Waimea Logistic Park Korczowa, Waimea Logistic Park Bydgoszcz, Waimea Logistic Park Stargard, Waimea Cargo Terminal Rzeszów-Jasionka, a także zaplanowane kolejne inwestycje na terenie Polski są efektem przyjętej koncepcji rozwoju Spółki Waimea Holding S.A. W planach rozwoju Waimea Holding S.A. są realizacje obiektów deweloperskich także na terenie Europy Środkowej i Południowo-Wschodniej. Niewątpliwym atutem Spółki jest znajomość lokalnych potrzeb oraz szybkie reagowanie na nowe tendencje pojawiające na krajowych i europejskich rynkach komercyjnych. Firma oferuje najnowocześniejsze rozwiązania i na każdym etapie procesu inwestycyjnego dba o zapewnienie najwyższych standardów realizowanych projektów.